ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਮੁਰਦਾ… ਮੱਛਰ ਲਿਆਓ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਲੈ ਜਾਓ। ਹਾਂ! ਇਹ ਅਜੀਬ ਖ਼ਬਰ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਤੋਂ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮਨੀਲਾ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਮੱਛਰ ਦੇਣ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਲੈਣ ਲਈ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ। ਹਰ ਪੰਜ ਮੱਛਰਾਂ ਲਈ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੋਣ ਜਾਂ ਮਰੇ, 1 ਫਿਲੀਪੀਨ ਪੇਸੋ ਯਾਨੀ 1.5 ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਮੱਛਰਾਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਪੈਸੇ ਦੀ ਇਹ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਰਾਜਧਾਨੀ ਮਨੀਲਾ ਦੇ ਐਡੀਸ਼ਨ ਹਿਲਜ਼ ਪਿੰਡ ਦੇ ਕੈਪਟਨ ਕਾਰਲਿਟੋ ਸਰਨਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡੇਂਗੂ ਵਿਰੁੱਧ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਮੱਛਰਾਂ ਲਈ ਪੈਸੇ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਏਐਫਪੀ (AFP) ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਪ੍ਰਤੀ ਬਹੁਤ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਡੱਬਿਆਂ, ਕੱਪਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਭਾਂਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੱਛਰ ਲਿਆ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸਥਾਨਕ ਨਿਵਾਸੀ ਇਲੂਮਿਨਾਡੋ ਕੈਂਡਾਸੁਆ ਇੱਕ ਸੀਲਬੰਦ ਪਲਾਸਟਿਕ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਜ਼ਿੰਦਾ ਮੱਛਰ ਲੈ ਕੇ ਆਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇੱਕ ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਲਾਈਟ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਕੈਂਡਾਸੁਆ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛਰ ਫੜਨਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਜੋ ਪੈਸੇ ਮਿਲੇ ਹਨ ਉਹ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਮੈਂ ਇਸਨੂੰ ਪਿਗੀ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਪਾਵਾਂਗਾ…ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਬਚਾਵਾਂਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਫ਼ੋਨ ਖਰੀਦ ਸਕਾਂ।
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ, ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਦੇਸ਼ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। 2023 ਵਿੱਚ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ 167,355 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਅਤੇ 575 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ।
ਇਸ ਸਾਲ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੇ ਹਨ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ…
ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਾਲ 1 ਫਰਵਰੀ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 28,234 ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨਾਲੋਂ 40% ਵੱਧ ਹੈ।
ਕਿਊਜ਼ਨ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ 1,769 ਮਾਮਲੇ ਅਤੇ 10 ਮੌਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੱਚੇ ਹਨ। ਐਡੀਸ਼ਨ ਹਿਲਜ਼ ਪਿੰਡ ਕਿਊਜ਼ੋਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਵੀ ਡੇਂਗੂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ 42 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਕੈਪਟਨ ਸਰਨਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਸੰਕੇਤ ਸੀ। ਇਸੇ ਲਈ ਮੈਂ ਇੱਕ ਹੱਲ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ…ਮੱਛਰਾਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਪੈਸੇ।
ਮੁਹਿੰਮ ‘ਤੇ ਉੱਠ ਰਹੇ ਹਨ ਅਜਿਹੇ ਸਵਾਲ
ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਵੀ ਉੱਠ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਲੋਚਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਲੋਕ ਪੈਸੇ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਮੱਛਰ ਪਾਲਣ ਲੱਗ ਪਏ ਤਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੈਪਟਨ ਸਰਨਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਘਟਣਗੇ, ਮੱਛਰ ਮਾਰ ਮੁਹਿੰਮ ਲਈ ਪੈਸਾ ਵੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
64 ਸਾਲਾ ਮਿਗੁਏਲ ਲਾਬਾਗ ਇੱਕ ਬੰਦ ਜੱਗ ਵਿੱਚ 45 ਮੱਛਰਾਂ ਦੇ ਲਾਰਵੇ ਲੈ ਕੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਮੱਛਰ ਦੇ ਲਾਰਵੇ ਦੇ ਬਦਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 9 ਪੇਸੋ (13.46 ਰੁਪਏ) ਮਿਲੇ ਹਨ। ਪੈਸੇ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੁਸ਼ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਲਾਬਾਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਮੇਰੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਹੋਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਕੌਫੀ ਖਰੀਦ ਸਕਦਾ ਹਾਂ।